Dünya Sağlık Örgütü, şiddeti “Kendine, bir başkasına, grup ya da topluluğa yönelik olarak ölüm, yaralama, ruhsal zedelenme, gelişimsel bozukluğa yol açabilecek ya da neden olacak şekilde fiziksel zorlama, güç kullanımı ya da tehdidinin amaçlı olarak uygulanması” olarak tanımlamaktadır.
Sağlık kurumlarındaki şiddet de, “hasta, hasta yakınları ya da diğer herhangi bir bireyden gelen, sağlık çalışanı için risk oluşturan; tehdit davranışı, sözel tehdit, fiziksel saldırıdan oluşan durum” olarak tanımlanmıştır.
Yaşadığımız toplumda şiddet içeren olayların giderek yaygınlaştığı aşikârdır. Toplumda yaygınlaşma eğilimi gösteren şiddet eylemleri sağlık sektörünü de ciddi biçimde etkilemektedir.
Son yıllarda sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin giderek artmakta olduğu, hatta ölümcül boyutlara ulaştığını üzülerek görmekteyiz. Hekimlere ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddet, toplumsal şiddet kültüründen ayrı düşünülemez.
Ülkemizde sağlık çalışanlarına yönelik artan şiddet olayları sadece Türkiye’ye özgü bir durum olmayıp, küresel bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü şiddeti “ bir halk sağlığı sorunudur” diye tanımlamaktadır.
Yapılan çalışmalarda şiddete uğrayanlarda şiddetin psikolojik etkileri gösterilmiştir. Şaşkınlık, kızgınlık, çaresizlik, korku, tükenmişlik, güven kaybı, kendini suçlama gibi farklı duygulara neden olduğu belirtilmiştir. Ayrıca özellikle fiziksel şiddete uğrayan çalışanlarda, travma sonrası stres bozukluğu gelişebileceğine değinilmiştir. Çalışmalarda saptanan bir diğer sonuç, şiddete uğrayan sağlık çalışanının, diğer hastalara sunduğu hizmet kalitesinin dolaylı olarak düşmesidir.
Şiddetin nedenlerine dair bir çok çalışma yapılmış ve bir çok neden üzerinde durulmuş olsa da temel iki neden iletişim eksikliği-kopukluğu ve empati eksikliği yani kendimizi diğerinin yerine koyamama durumudur. Oysa gerek milli, gerek kültürel değerlerimizde empati ve iletişim son derece yoğundur. Toplumumuzun en küçük yapılanması aileden başlayarak topyekun şiddete karşı bir tavır alınması ve iletişim kanallarının kullanılmasının teşviki aslında özümüze geri dönülmesi şiddetin uzun vadede yok edilmesini sağlayacak en etkili önlem olacaktır.
Hiçbir canlı şiddeti hak etmez. Hiç bir sorun da şiddetle çözülemez. Amaçları insanları kaybettikleri sağlıklarına kavuşturmak gibi son derece kutsal bir mesleğin erbabı olan sağlık çalışanlarına uygulanan şiddet aslında toplumsal kayıptan başka bir şey değildir.